در جای جای قرآن کریم و سخنان گهر بار حضرت محمد(صلی الله علیه و آله وسلم) و ائمه (علیهم السلام) بر امر ازدواج سفارش و تاکید فراوان شده است .اما امروزه به دلیل پاره ای از مسائل اقتصادی،فرهنگی و اجتماعی عده ای از جوانان از انجام این امر مقدس و پسندیده که ضامن تعالی جسم و روح آدمی است سرباز میزنند،دلائلی که بعضا واهی است و آنها را از حسنات و برکات این سنت  مقدس و حسنه دور نگاه میدارد.لذا میبایست مسیر برای جوانان هموار  شود و شرایط بگونه ای برای آنها مهیا گردد که فارغ از آداب و رسوم خرافی و تشریفات دست و پا گیر به امر ازدواج بپردازند.جهت اشاعه و رواج فرهنگ ازدواج اسلامی میبایست در وهله اول خانواده ها و سپس پژو هشگران علوم فقهی و دینی و در کل اهالی فرهنگی اهتمامی بیشتر مبذول دارند.

أَوَلَمْ یَرَوْا إِلَى الْأَرْضِ کَمْ أَنبَتْنَا فِیهَا مِن کُلِّ زَوْجٍ کَرِی***سوره مبارکه شعراء-آیه7***

مگر در زمین ننگریسته ‏اند که چه قدر در آن از هر گونه جفتهاى زیبا رویانیده‏ایم

به نوعی ازدواج یک امر فراگیر در عالم است،یعنی ازدواج مختص به انسانها نیست و بین همه موجودات و مخلوقات خداوند حتی موجودات بیجان(جمادات) به نوعی ازدواج وجود دارد که از نشانه های الهی و وسیله ای برای تعالی و کمال در تمام هستی است.

بر ای مثال یکی از دانشمندان معروف و سرشناس سوئدی که در زمینه گیاه شناسی فعالیت داشته است موفق به کشف این موضوع شده که زوجیت قانونی طبیعی در گیاهان است و گیاهان نیز از طریق ترکیب نطفه نر و ماده تولید مثل میکنند، اما قرن ها پیش از این دانشمند ،خداوند در قرآن کریم و در آیات متعدد به مسأله زوجیت در دنیای گیاهان اشاره داشته اند و حتی در مورد وجود زوجیت در میان تمامی موجودات سخن گفته اند.

وَمِن کُلِّ شَیْءٍ خَلَقْنَا زَوْجَیْنِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ***سوره مبارکه ذاریات-آیه49***

و از هر چیزى دو گونه [یعنى نر و ماده] آفریدیم امید که شما عبرت گیرید(49)

در جهان امروز از دیدگاه علمی نیز ثابت گردیده که کوچکترین ذره هر موجودی در هستی، که اتم نام دارد از دو جزء تشکیل شده است که یک جزء بار الکتریسته منفی (الکترون) و دیگری بار الکتریسته مثبت(پروتون) دارد.

وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ***سوره مبارکه روم-آیه21***

و از نشانه‏هاى او اینکه از [نوع] خودتان همسرانى براى شما آفرید تا بدانها آرام گیرید و میانتان دوستى و رحمت نهاد آرى در این [نعمت] براى مردمى که مى‏اندیشند قطعا نشانه‏ هایى است(21)

خداوند متعال در این آیه با قاطعیت تمام ،انسانها ،چه زن و چه مرد را از یک نهاد و سرشت دانسته و به انسانها متذکر میشوند که حقوق مرد و زن یکسان است و زن انسانی حقیرتر نسبت به مرد نیست ، بلکه همجنس اوست.

وَأَنکِحُوا الْأَیَامَى مِنکُمْ وَالصَّالِحِینَ مِنْ عِبَادِکُمْ وَإِمَائِکُمْ إِن یَکُونُوا فُقَرَاء یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ***سوره مبارکه نور-آیه32***

بیهمسران خود و غلامان و کنیزان درستکارتان را همسر دهید اگر تنگدستند خداوند آنان را از فضل خویش بى‏نیاز خواهد کرد و خدا گشایشگر داناست(32)

در آیه فوق خداوند متعال تمامی مردم را خطاب قرار میدهند و امر میفرمایند که هر کمکی از هرکسی بر میاید حال چه کمک مالی ،چه وساطت و یا فراهم کردن کسب و کار برای بی همسران آنها را از نعمت همسر بهره مندکنند و حتما توجه و هدف این آیه به این موضوع معطوف میشود که امر ازدواج و تحقق یافتن آن گامی است موثر در حفاظت از عفت جامعه که این موضوع به نفع تمامی افراد جامعه میباشد.

هر قدمی که انسان در راه ازدواج بردارد و هر کلمه ای که درباره اش بزبان جاری سازد،با ثواب یکسال عبادت که شبها با قیام و عبادت به سر آید و روزها با روزه، برابر است و این ثواب در کارنامه اعمالش ثبت میگردد.(1)

نکته ای دیگر که در آیه فوق خداوند متعال به آن اشاره فرموده اند اینست که فقر و تنگدستی مانعی برای ازدواج کردن نیست و خداوند فقیران را با  فضل و کرم خود بی نیاز میکند و این نکته که امر مقدس ازدواج خود باعث غنی و بی نیازیت و ترک ان بدلیل ترس ازمسائل اقتصادی و فقر سوءأ ظن بردن نسبت به خداوند کریم و بخشنده است.

اهمیت ازدواج تا حدی است که حضرت علی (علیه السلام) در حدیثی میفرمایند:از بهترین شفاعتها اینست که برای امر ازدواج بین دونفر میانجیگری کنی تا ازدواجشان انجام گیرد.(2)

در دین اسلام،تشکیل دادن خانواده که کوچکترین ارگان اجتماعی در جامعه است از  بهترین سنتها ی پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله وسلم)تعبیر شده است که عمل نکردن به آن ،پشت کردن به آیین اسلام و سنت پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) است.

حضرت محمد(صلی الله علیه و آله وسلم) فرموده اند:

ما بَنی فی الإسلامِ بناءٌ أحَبٌّ الی الله عزوجل و أعَزَّ مِنَ التّزویج."در اسلام، در پیشگاه خدا بنایی برپا نشده که محبوبتر و عزیزتر از بنای ازدواج باشد. "

با کمی توجه و تامل در آیات قرآن کریم به این موضوع پی میبریم که عمل کردن به امر ازدواج با توجه به تاکیدات مکرری که در قرآن آمده است ؛در نتیجه سلامت روحی اجتماع را در پی خواهد داشت و عفت جامعه اینگونه است که محقق میگردد.

پینوشت:

1-حرّ عاملی-جلد14-ص27

2-مکارم شیرازی-1382-جلد 4-ص 293