در قرآن کریم خداوند بارها از مقام و شان والدین در نظر خود سخن گفته است و حتی در این خصوص احکام خاصی در نظر گرفته است.

از طرفی همین توجه و شان و مقام  والایی که خداوند برای والدین ،مخصوصا مادر نزد خود دارد باعث شده است که دعای والدین و بخصوص مادر در حق فرزندانشان در سعادت و خوشبختی یا بد بختی آنان تاثیری شگرف داشته باشد.

قرآن تمامی انسانها را مکلف ساخته است که از والدین خود اطاعت و فرمانپذیری داشته باشند مگر دعوتشان به بی دینی و شرک که تنها موردی است که آنهم با حفظ احترام و تکریم اطاعت از آن جایز و روا نمیباشد.ضمن اینکه در ادامه نیز باید آنها مورد تکریم و احترام قرار گیرند تا آنها نیز از شرک و بی دینی دست بردارند و هدایت شوند.

وَوَصَّیْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَیْهِ حُسْنًا وَإِن جَاهَدَاکَ لِتُشْرِکَ بِی مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ ***سوره مبارکه عنکبوت-آیه8***

و به انسان سفارش کردیم که به پدر و مادر خود نیکى کند و[لى] اگر آنها با تو درکوشند تا چیزى را که بدان علم ندارى با من شریک گردانى از ایشان اطاعت مکن سرانجامتان به سوى من است و شما را از [حقیقت] آنچه انجام مى‏دادید باخبر خواهم کرد(8)

وَوَصَّیْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَیْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِی عَامَیْنِ أَنِ اشْکُرْ لِی وَلِوَالِدَیْکَ إِلَیَّ الْمَصِیرُوَإِن جَاهَدَاکَ عَلى أَن تُشْرِکَ بِی مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِی الدُّنْیَا مَعْرُوفًا وَاتَّبِعْ سَبِیلَ مَنْ أَنَابَ إِلَیَّ ثُمَّ إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ(14)(15)***سوره مبارکه لقمان-آیه14و15***

و انسان را در باره پدر و مادرش سفارش کردیم مادرش به او باردار شد سستى بر روى سستى و از شیر باز گرفتنش در دو سال است [آرى به او سفارش کردیم] که شکرگزار من و پدر و مادرت باش که بازگشت [همه] به سوى من استو اگر تو را وادارند تا در باره چیزى که تو را بدان دانشى نیست به من شرک ورزى از آنان فرمان مبر و[لى] در دنیا به خوبى با آنان معاشرت کن و راه کسى را پیروى کن که توبه‏کنان به سوى من بازمى‏گردد و [سرانجام] بازگشت‏شما به سوى من است و از [حقیقت] آنچه انجام مى‏دادید شما را با خبر خواهم کرد(14)(15)

از دیدگاه قرآن کریم اطاعت از فرامین و سخنان  پدر و مادر بعد از اطاعت از دستورات و فرامین خداوند در درجه دوم اهمیت قرار دارد زیرا حقی که پدر و مادر به گردن  اولادشان دارند بمانند حق الله است.

البته به این نکته باید اشاره کرد که اطاعت از فرامین و دستورات ائمه( علیهم السلام)و او لو الامر واجد شرایط، همان اطاعت از حکم خداوند است و تفاوتی با آن ندارد.به همین جهت ذکر شده است که بعد از فرامین و دستورات خداوند ،اطاعت از والدین دردرجه دوم اهمیت قرار دارد.

درباره مقام بالای مادر ،همیشه تاکید بیشتری لحاظ شده است.مثلا اینکه ،بهشت زیر پای مادران است یا اینکه مرد از دامان زن به معراج میرود.

پس هر کسی که میخواهد نزد خداوند درجه و مقام بالایی داشته باشد ابتدا باید احسان و نیکی به والدین ،بخصوص مادر گرانقدرش را مورد توجه و عنایت خاص قرار دهد که به تعبیری میتوان آن را مانند سکوی پرتابی به سمت خدایی شدن دانست.

زن با ایثار و گذشتی که خداوند در وجود پاکش نهاده است ،مرد را به سعادت و کمال میرساند و امنیت و آرامش را برایش به ارمغان می آورد،زیرا از خانه و خانواده است که عروج و اوج گرفتن شروع میشود و نام خداوند رفعت مییابد.

فِی بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَن تُرْفَعَ وَیُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ یُسَبِّحُ لَهُ فِیهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ***سوره مبارکه نور-آیه36***

در خانه‏ هایى که خدا رخصت داده که [قدر و منزلت] آنها رفعت‏ یابد و نامش در آنها یاد شود در آن [خانه]ها هر بامداد و شامگاه او را نیایش مى‏کنند(36)

وَقَضَى رَبُّکَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِیَّاهُ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِندَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ کِلاَهُمَا فَلاَ تَقُل لَّهُمَآ أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا کَرِیمًا***سوره مبارکه اسراء-آیه23***

و پروردگار تو مقرر کرد که جز او را مپرستید و به پدر و مادر [خود] احسان کنید اگر یکى از آن دو یا هر دو در کنار تو به سالخوردگى رسیدند به آنها [حتى] اوف مگو و به آنان پرخاش مکن و با آنها سخنى شایسته بگوى(23)

پس این موضوع را همیشه به یاد داشته باشیم که در تکریم و تجلیل شایسته از والدین ؛بخصوص مادر تلاش مضاعفی بکار گیریم و با اعمال نیک و پسندیده شرایطی را بوجود آوریم که نه فقط در یک روز بخصوص مثل روز مادر و یا پدر قدر آنها را تا حدودی ارج نهیم بلکه تمام روزهایمان روز مادر و زن و پدر مومن و صالح باشد که دوری جستن از این مهم ،همانا دوری جستن از بهشت جاویدان است.

وَوَصَّیْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَیْهِ إِحْسَانًا حَمَلَتْهُ أُمُّهُ کُرْهًا وَوَضَعَتْهُ کُرْهًا وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا حَتَّى إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَبَلَغَ أَرْبَعِینَ سَنَةً قَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِی أَنْ أَشْکُرَ نِعْمَتَکَ الَّتِی أَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَعَلَى وَالِدَیَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَصْلِحْ لِی فِی ذُرِّیَّتِی إِنِّی تُبْتُ إِلَیْکَ وَإِنِّی مِنَ الْمُسْلِمِینَ(15)أُوْلَئِکَ الَّذِینَ نَتَقَبَّلُ عَنْهُمْ أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا وَنَتَجاوَزُ عَن سَیِّئَاتِهِمْ فِی أَصْحَابِ الْجَنَّةِ وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذِی کَانُوا یُوعَدُونَ(16)***سوره مبارکه احقاف-آیه 15و 16***

و انسان را [نسبت] به پدر و مادرش به احسان سفارش کردیم مادرش با تحمل رنج به او باردار شد و با تحمل رنج او را به دنیا آورد و باربرداشتن و از شیرگرفتن او سى ماه است تا آنگاه که به رشد کامل خود برسد و به چهل سال برسد مى‏گوید پروردگارا بر دلم بیفکن تا نعمتى را که به من و به پدر و مادرم ارزانى داشته‏اى سپاس گویم و کار شایسته‏اى انجام دهم که آن را خوش دارى و فرزندانم را برایم شایسته گردان در حقیقت من به درگاه تو توبه آوردم و من از فرمان‏پذیرانماینانند کسانى که بهترین آنچه را انجام داده‏اند از ایشان خواهیم پذیرفت و از بدیهایشان درخواهیم گذشت در [زمره] بهشتیانند [همان] وعده راستى که بدانان وعده داده مى‏شده است(15)(16)

راست گفت خداوند بلند مرتبه و بزرگ.

لطفا در صورت کپی برداری ،منبع ذکر گردد.شایگان.